Dit gebeurt via de JOP-monitor, een bevraging via de post van een groot en representatief staal van jongeren die wonen in het Vlaams gewest en die geselecteerd zijn op basis van een toevalssteekproef uit het Rijksregister. De eerste afname van deze monitor (JOP-monitor 1) was gericht op 14- tot 25-jarigen, de twee volgende afnames (JOP-monitor 2 en JOP-monitor 3) hanteerden een bredere leeftijdsafbakening en bevroegen 12- tot 30-jarigen.

Belangrijk is dat de inhoud van deze JOP-monitor zo dicht mogelijk aansluit bij de werkelijke leefwereld van jongeren, en dus niet enkel vertrekt vanuit de bezorgdheden van volwassenen ten aanzien van kinderen en jongeren. Daarnaast tracht deze monitor ook expliciet, via de wederkerende afname ervan, zicht te krijgen op tendensen, verschuivingen,… in die leefwereld van de Vlaamse jeugd.  Omwille van deze dubbele opzet bevat de JOP-monitor op de eerste plaats enkele vragen en thema’s die doorheen de verschillende afnames telkens bevraagd zijn. Het betreft dan onder andere vragen over persoonlijk welbevinden en welbevinden op school, tolerantie, sociale participatie en vrijetijdsbesteding, daderschap en slachtofferschap van criminaliteit. Dit maakt het mogelijk voor deze thema’s eventuele veranderingen doorheen de tijd te identificeren. Daarnaast bevragen de opeenvolgende JOP-monitors ook thema’s die op dat moment relevant zijn in de leefwereld van de Vlaamse jeugd. Zo zijn bijvoorbeeld vragen over ICT- en internetgebruik doorheen de jaren telkens sterk aangepast aan de huidige realiteit.

Naast een bevraging van de Vlaamse jeugd in het algemeen, neemt het JOP ook op terugkerende basis monitors af bij jongeren die in een grootstedelijke context wonen en/of er school lopen. Hoewel in deze bevragingen ook tot op zekere hoogte dezelfde thema’s terugkomen, worden ook aspecten die specifiek zijn aan het leven en opgroeien in een grootstedelijke context bevraagd. Voor deze onderzoeken is gebruik gemaakt van een scholenonderzoek: jongeren die school lopen in secundaire scholen in Brussel, Gent en/of Antwerpen zijn in de voorbije jaren meerdere keren bevraagd geworden. De keuze voor een ander soort onderzoeksopzet dan de algemene JOP-monitor is nodig om een zo hoog mogelijke responsgraad te bereiken, maar betekent wel dat de bevraagde leeftijdsgroep beperkt blijft tot leerlingen in het secundair onderwijs.

In totaal zijn tot op heden zes JOP-monitors afgenomen in de periode 2005-2013:

• 2005-2006: JOP-monitor 1
• 2008: JOP-monitor 2
• 2010: JOP-monitor Brussel
• 2012: JOP-monitor Antwerpen-Gent
• 2013: JOP-monitor 3 en JOP-schoolmonitor 2013 (Antwerpen, Gent en Brussel)

De data van de drie afnames van de Vlaamse JOP-monitor zijn bovendien vrij te consulteren in de interactieve databank op deze website. Wie meer informatie wil over de technische aspecten van de onderzoeksmethodologie kan terecht bij de technische rapporten.

Naast deze grootschalige recurrente afnames van de JOP-monitor, voert het JOP sinds 2012 jaarlijks ad-hoc onderzoek uit. Het doel van deze onderzoeken is om tegemoet te komen aan bepaalde specifieke vragen die op dat moment leven bij de Vlaamse beleidsmakers. In samenspraak met de vertegenwoordigers van de Vlaamse overheid wordt jaarlijks een bepaald thema gekozen dat door het JOP verder wordt uitgewerkt en uitgevoerd. Deze ad-hoc projecten kunnen zowel literatuurstudies , verdere en meer gedetailleerde analyses op de JOP-monitors als nieuw empirisch onderzoek zijn. Ook voor deze bijkomende studies streven we naar een zo groot mogelijke toegankelijkheid van de resultaten, daarom kunnen ook deze ad-hoc onderzoeksrapporten geraadpleegd worden op de publicaties-pagina.